Pozwolę sobie skopiować tekst o wiatrakach autorstwa Rafała Szostaka (link)
"Śmiało można powiedzieć, że to właśnie wiatraki stworzyły współczesną Holandię. Gdy w XIII wieku Holendrzy rozpoczęli wydzieranie ziemi bagnom i morzu, zaraz zdobyli sojusznika w postaci wiatraka. Poruszał on pompy, koła łyżkowe czy śruby Archimedesa, systematycznie przelewające wodę z osuszonego terenu do rzeki czy kanału. Każdy zdobyty na Naturze kawałek ziemi był otoczony takimi właśnie wiatrakami.
Inne wiatraki poruszały mielące ziarno młyńskie kamienie. W XIX wieku w całej Holandii obracały się łopaty ok. 10 tysięcy wiatraków.
Wiatrak holenderski, zwany holendrem lub wiatrakiem wieżyczkowym różni się od tych stosowanych w Polsce i innych krajach. Na nieruchomej, solidnej, murowanej wieży obraca się do wiatru wieżyczka dachowa z łopatami. Pierwsze wiatraki tej konstrukcji powstały w Północnej Holandii (kraina z Amsterdamem i Haarlemem) już w końcu XIV wieku. W XVII w. Jan Andriasz Leeghwater udoskonalił go. Holenderska konstrukcja szybko przeniosła się do innych krajów, gdzie miejscowi konstruktorzy dokładali swoje trzy grosze. W 1772 roku Szkot Andrew Meikle zamontował po przeciwległej stronie łopat mały wiatraczek, który za pomocą drewnianych kół zębatych (tzw. przekładnia paleczna) automatycznie obracał do wiatru duże skrzydła. W 1789 roku Anglik Stephen Hooper wymyślił wałek refujący łopaty, dzięki czemu ich powierzchnia automatycznie dostosowywała się do siły wiatru.(...)
Wraz z wynalezieniem maszyny parowej, rola wiatraków zaczęła się zmniejszać. Skończyła się na początku XX wieku wraz z upowszechnieniem się silników spalinowych. Ale ostatni wiatrak poruszający pompy odwadniające został zamknięty dopiero w 1959 roku. Młyny napędzane energią wiatru pracują w Holandii do dziś, ale ich właściciele znacznie więcej zarabiają na turystach, płacących za możliwość oglądania dawnej techniki młynarskiej, niż na produkcji mąki."
1 komentarze:
jaka śliczna! rzadko kiedy mam okazję zobaczyć ładną kartkę z Holandii :
Prześlij komentarz